Czy rząd może zabrać moje pieniądze z IKE lub IKZE, tak jak z OFE?
Lepsza Emerytura
2 minut
Krótka odpowiedź
Nie. Środki zgromadzone na IKE i IKZE są Twoją prywatną własnością (art. 3 ust. 2 ustawy o z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego) oraz podlegają ochronie konstytucyjnej (art. 21 Konstytucji RP). Ich konfiskata wymagałaby wywłaszczenia z pełnym odszkodowaniem - procesu kosztownego, długotrwałego i politycznie ryzykownego. Znacznie bardziej prawdopodobne są zmiany w ulgach podatkowych.
Co tak naprawdę stało się z OFE?
Składki obowiązkowe – trafiały tam automatycznie jako część ubezpieczenia społecznego.
Zmiana statusu środków - w 2013 r. ustawodawca uznał aktywa OFE za publiczne, a Trybunał Konstytucyjny to potwierdził.
Transfer do ZUS w 2014 r. - ok. 153 mld zł w obligacjach przeniesiono na subkonta w ZUS, zmniejszając formalnie dług publiczny.
Kluczowe: rząd dysponował wówczas środkami publicznymi, nie prywatnym kapitałem obywateli.
IKE i IKZE a OFE - najważniejsze różnice
Kryterium | OFE (II filar) | IKE / IKZE (III filar) |
Podstawa prawna | Ustawa z 1997 r. + nowelizacje | Ustawa z 20 kwietnia 2004 r. |
Charakter środków | Publiczne | Prywatne |
Dziedziczenie | Nie | Tak |
Jednostronny transfer do ZUS | Możliwy (i zrealizowany) | Niemożliwy bez wywłaszczenia |
Bariery, które chronią Twoje konto
Prawne
Konstytucja (art. 21) - wywłaszczenie możliwe jedynie w celu publicznym i za słusznym odszkodowaniem.
Ustawa o IKE / IKZE - wyraźnie zabrania przeniesienia środków do budżetu państwa.
Dziedziczenie - konta traktuje się jak każde inne prywatne aktywo, co dodatkowo utrudnia upaństwowienie.
2. Ekonomiczno‑polityczne
Koszt odszkodowań - wartość III filaru (IKE + IKZE + OIPE) to ok. 78 mld zł. Taki wydatek obciążyłby budżet.
Zaufanie rynku kapitałowego - ingerencja w prywatne konta podkopałaby wiarygodność Polski oraz program PPK.
Elektorat - posiadacze IKE / IKZE to głównie klasa średnia, ważna w każdych wyborach.
Czy istnieją jakiekolwiek „furtki”?
Zmiany podatkowe - np. likwidacja lub ograniczenie ulgi IKZE, podwyższenie tzw. „podatku Belki”.
Czasowe zamrożenie wypłat - możliwe wyłącznie w przypadku skrajnego kryzysu finansów publicznych. Wymaga ustawy i kontroli ze strony Trybunału Konstytucyjnego.
Co to oznacza dla zapracowanego lekarza?
Wpłacaj regularnie - dzięki IKE i IKZE oszczędzasz na podatkach już dziś.
Dywersyfikuj instytucję - rozważ rachunek maklerski, towarzystwo funduszy inwestycyjnych lub ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy, aby rozłożyć ryzyko.
Śledź zmiany w prawie podatkowym - tam mogą pojawić się realne modyfikacje.
Myśl długoterminowo – IKE i IKZE pomagają utrzymać pożądany standard życia po wygaszeniu praktyki.
Podsumowanie
Bezpośrednia konfiskata IKE / IKZE jest dziś skrajnie mało realna - wymagałaby zmiany Konstytucji i wypłaty wysokich odszkodowań.
Największym ryzykiem pozostają potencjalne korekty przepisów podatkowych.
Spokój zapewnią Ci: regularne wpłaty, dywersyfikacja dostawców i świadome monitorowanie zmian prawa.
Bezpłatna konsultacja
Chcesz mieć pewność, że Twoje prywatne konto pracuje jak powinno i jest odpowiednio zabezpieczone?
Umów się na 15‑minutową, bezpłatną konsultację z ekspertem „Finanse dla Lekarzy”. Pomożemy zoptymalizować funkcjonowanie IKE lub IKZE i dopasować strategię inwestycyjną do Twoich planów.
